373-cü dünya derbisi FOTOLENT

Bu gün bütün Avropanın diqqəti İstanbula yönələcək. Saat 22:00-da (Bakı vaxtı ilə) nəfəslər tutulacaq. Səbəbi aydındır: çünki həmin vaxt nəinki Türkiyənin, bəlkə də dünyanın ən böyük derbisi olan "Qalatasaray" - "Fənərbaxça" derbisinin 373-cü hissəsi oynanılacaq. Təbii ki, bu oyuna "Het-trik news" olaraq bizlər də biganə qala bilməzdik. Bu səbəbdən də möhtəşəm İstanbul derbisi haqda heç vaxt, heç yerdə oxumadığınız dərəcədə geniş statistik yazı hazırlamaq qərarına gəldik.

Bütün turnirlər nəzərə alınmaqla, tərəflər bu günədək 373 dəfə görüşüblər. Qələbə sayında "Fənər" öndədir. "Sarı-lacivərdlilər" 141 dəfə meydandan qələbə ilə ayrıldığı halda, "Cim-Bom"un aktivində 118 qalibiyyət var. 113 görüşdə heç-heçə qeydə alınıb. Qol sayında da "Fənərbaxça"nın üstünlüyü var. Rəqib qapısından 521 top keçirən "Fənər" 473 dəfə məyus olub.

İki komanda arasında baş tutan ilk matç 1909-cu ilin 17 yanvarında oynanılıb. İndiki kimi - bazar günü baş tutan qarşılaşma "Papazın Çayırı" adlanan yerdə keçirilib. Yoxlama xarakteri daşıyan qarşılaşma "Qalatasaray"ın 2:0 hesablı qələbəsi ilə bitib. İlk 7 oyunun hamısını qazanan "Cim-Bom" bu müddətdə rəqibin qol sevinci yaşamasına belə imkan verməyib. Maraqlıdır ki, hazırda derbidə qalibiyyət sayında öndə olan "Fənərbaxça" ilk dəfə 1920-ci ilin 17 dekabrında, əzəli rəqibini 4:1 hesabı ilə üstələdikdən sonra qələbə sayında önə keçib.

Komandaların çempionluqları (hal-hazırda keçirilən yarışlar)

Turnir:                          "Fənərbaxça"   "Qalatasaray"

Superliqa                               18                        18

Türkiyə Kuboku                   5                           14

Türkiyə Superkuboku          8                           12

UEFA Kuboku                     0                           1

UEFA Superkuboku            0                           1

Cəmi:                                     31                        46

Komandaların çempionluqları (keçmişdə keçirilən yarışlar)

Turnir:                          "Fənərbaxça"   "Qalatasaray"

İstanbul liqi                            14                        12

Cümə liqi                               2                           2

İstanbul Şildi                         4                           1

İstanbul Kuboku                  4                           1

Türkiyə çempionatı              3                           0

Milli küme                    6                           1

Başbakanlı kuboku              8                           5

Spor Toto Kuboku               1                           0

Balkan Kuboku          1                           0

Donanma Kuboku               4                           0

TSYD Kuboku                      12                        12

Çelenc kuboku                      2                           0

Atatürk Kuboku                   2                           0

Cəmi:                                     60                        35

İki komandanın özəl turnirlərdə oynadıqları finallar:

* 21 may 1920. Union Club kuboku. "Fənərbaxça" - "Qalatasaray" 4:0

* 1 oktyabr 1920. Turnuva kuboku.  "Fənərbaxça" - "Qalatasaray" 3:2

* 2 iyun 1921. "Qalatasaray" kuboku. "Qalatasaray" - "Fənərbaxça" 2:1

* 30 iyun 1922. Türkiyə İdman Cəmiyyətləri İttifaqı kuboku. "Fənərbaxça" - "Qalatasaray" 3:0

* 15 iyun 1923. İdman Dərnəyi və Spor Aləmi Məcmuaları kuboku. "Fənərbaxça" - "Qalatasaray" 1:0

* 12 iyun 1925. Türk Təyyarə Cəmiyyəti kuboku. "Fənərbaxça" - "Qalatasaray" 1:0

* 10-31 avqust 1928. Qazi Büstü kuboku. "Qalatasaray" - "Fənərbaxça" 3-3; 4-0

* 1 may 1939. Tan Qəzeti kuboku, "Qalatasaray" - "Fənərbaxça" 4:1

* 24 sentyabr 1939. Tan Qəzeti kuboku "Qalatasaray" - "Fənərbaxça" 1:1

* 7 yanvar 1940. Deprem Felaketzedelerine Yardım kuboku. "Qalatasaray" - "Fənərbaxça" 2:0

* 1 dekabr 1946. Dostluk kuboku. "Qalatasaray" - "Fənərbaxça" 1:0

* 20 noyabr 1949. Son Saat Qəzeti kuboku. "Fənərbaxça" - "Qalatasaray" 2:0

* 1 may 1951. Maarif Vekaleti Şildi. "Qalatasaray" - "Fənərbaxça" 4:2

* 30 mart 1958. Mülkiye kuboku. "Qalatasaray" - "Fənərbaxça" 1:1 (kubok ikin yerə bölündü)

* 24 yanvar 1960. Hasan Polatkan kuboku. "Qalatasaray" - "Fənərbaxça" 2:1

* 3 iyul 1960. Cemal Gürsel kuboku. "Fənərbaxça" - "Qalatasaray" 1:0

* 24 yanvar 1966. Ali Sami Yen-Galip Kulaksızoğlu kuboku. "Fənərbaxça" - "Qalatasaray" 1:0

* 30 avqust 1972. Zafer Bayramı kuboku. "Fənərbaxça" - "Qalatasaray" 1:2

* 21 yanvar 1973. Hasan Tahsin kuboku. "Fənərbaxça" - "Qalatasaray" 1:3

* 30 oktyabr 1973. 50. Yıl kuboku. "Qalatasaray" - "Fənərbaxça" 0:0 pen - 4:3

* 11-28 iyul 1974. Türk Donanma Vakfı kuboku, "Fənərbaxça" - "Qalatasaray" 1:4

* 3 avqust 1980. Vətən kuboku. "Fənərbaxça" - "Qalatasaray" 3:2

* 25 yanvar 1981. Barış kuboku . "Qalatasaray" - "Fənərbaxça" 1:1 püşklə "Qalatasaray" qalib oldu)

* 21 iyul 2010. Spor-Toto Dostluk kuboku. "Fənərbaxça" - "Qalatasaray" 1:0

* 12 avqust 2012. Türkiyə Super Kuboku. "Qalatasaray" - "Fənərbaxça" 3:2

Derbidə ən çox meydana çıxan futbolçular:

Futbolçu                                Oyun sayı           Klubu

Turgay Şeren                         56                        "Qalatasaray"

Cüneyt Tanman                     53                         "Qalatasaray"

Esat Kaner                              49                        "Fənərbaxça"

Şeref Has                                49                        "Fənərbaxça"

Fikret Arıcan                         46                         "Fənərbaxça"

Müjdat Yetkiner                    46                        "Fənərbaxça"

Zeki Rıza Sporel                   45                         "Fənərbaxça"

Lefter Küçükandonyadis      44                        "Fənərbaxça"

Nihat Bekdik                         44                        "Qalatasaray"

Metin Oktay                           44                         "Qalatasaray"

Derbidə ən çox qol vuran futbolçular:

Futbolçu                                Oyun sayı           Klubu

Zeki Rıza Sporel                   28                        "Fənərbaxça"

Alaattin Baydar                     24                         "Fənərbaxça"

Lefter Küçükandonyadis      20                         "Fənərbaxça"

Metin Oktay                           19                         "Fənərbaxça"

Hakan Şükür                          17                         "Qalatasaray"

Naci Bastoncu                       15                         "Fənərbaxça"

Tanju Çolak                           14                        "Qalatasaray"

Cemil Turan                           14                         "Fənərbaxça"

Aleks De Souza                     12                         "Fənərbaxça"

Osman Arpacıoğlu                12                        "Fənərbaxça"

Cemil Gürgen                        12                        "Fənərbaxça"

Aykut Kocaman                    12                         "Fənərbaxça"

Emin Bülent Serdaroğlu       12                        "Qalatasaray"

Gökmen Özdenak                 10                        "Qalatasaray"

Bir oyunda ən çox qol vuranlar:

"Qalatasaray" - "Fənərbaxça" derbisində indiyə qədər bir oyunda bir oyunçu ən çox 4 qol vurub. Lakin bu siyahıda vahid lider yoxdu. Çünki 3 futbolçu indiyə qədər derbidə poker etməyə nail olub. Lakin say baxımından "Qalatasaray" öndədir. "Com-Bom"dan Celal İbrahim və Metin Oktay, əks düşərgədən isə Zeki Rıza Sporel bir matçda rəqib qapılarından dörd qol keçirməyə müvəffəq olublar.

İlklər, ənlər və sonlar

* İlk maç: "Fənərbaxça" - "Qalatasaray" 0:2 (1909)

* Son maç: "Qalatasaray" - "Fənərbaxça" 3:2 (13 avqust, 2012)

* İlk qol: Emin Bülent Serdaroğlu ("Qalatasaray")

* Son qol: Selçuk İnan ("Qalatasaray")

* Ən çox forma geyən: Turgay Şeren ("Qalatasaray")

* Ən çok qol vuran: Zeki Rıza Sporel 27 ("Fənərbaxça")

* Ən çok qeydə alınan hesab: 1-0 (68 defe)

* Ən məhsuldar matç: "Qalatasaray" - "Fənərbaxça" 4:4 (1983 və 2001-ci illər)

* Ən böyükhesablı nəticə: "Fənərbaxça" - "Qalatasaray" 0:7

* Ən çox tamaşaçı sayı: 70.125 (2003, İstanbul Atatürk Olimpiya stadionu)

* Ən az tamaşaçı sayısı: 14 (1922, İttihatspor stadionu)

* Ardıcıl qələbə rekordu: 7 ("Qalatasaray"; 1909-1913-cü illər)

* Ən uzun məğlubiyyətsiz oyunlar seriyası: 18 ("Fənərbaxça"; 1942-1946-cı illər arası)

Hər iki klubun heyətində çıxış edən futbolçular:

* Dalaklı Hüseyin (FB 1907-1911, GS 1911-1913)

* Horace Armitage (FB 1908, GS 1908-1911)

* Bekir Refet (FB 1912-1914, GS ????)

* Niyazi Tamakan (FB 1952-1960, GS 1960-1962)

* Naci Erdem (FB 1953-1964, GS 1964-1966)

* Mehmet Oğuz (GS 1967-1979, FB 1979-1980)

* Engin Verel (GS 1973-1975, FB 1975-1979/1983-1986)

* Güngör Tekin (GS 1975-1980, FB 1981-1983)

* Erdoğan Arıca (GS 1977-1981, FB 1981-1986)

* Raşit Çetiner (FB 1978-1981, GS 1981-1986)

* Selçuk Yula (FB 1979-1986, GS 1991-1993)

* Erhan Önal (FB 1981-1982, GS 1985-1992)

* İlyas Tüfekçi (FB 1983-1986, GS 1986-1990)

* Semih Yuvakuran (GS 1983-1990, FB 1990-1995)

* Hasan Vezir (FB 1988-1989, GS 1989-1991)

* Tanju Çolak (GS 1987-1991, FB 1991-1993)

* Mustafa Yücedağ (GS 1990-1992, FB 1992-1993)

* Benhur Babaoğlu (GS 1993-1994, FB 1996-1997)

* Elvir Bolić (GS 1992-1993, FB 1995-2000)

* Emre Aşık (FB 1993-1996, GS 2000-2003/2006-2007/2008-2010)

* Ahmet Yıldırım (FB 1993-1994, GS 1999-2001)

* Emre Belözoğlu (GS 1994-2001, FB 2008-2012)

* Sedat Balkanlı (GS 1994-1995, FB 1996)

* Saffet Sancaklı (GS 1994-1995, FB 1996-1998)

* Fatih Akyel (GS 1997-2001, FB 2002-2004)

* Elvir Baljić (FB 1998-1999, GS 2002-2004)

* Mehmet Yozgatlı (GS 1999-2001, FB 2004-2007)

* Abdullah Ercan (FB 1999-2003, GS 2003-2004)

* Sergen Yalçın (FB 1999-2000, GS 2000/2001-2002)

* Haim Revivo (FB 2000-2002, GS 2002-2003)

* Servet Çetin (FB 2003-2006, GS 2007-2012)

* Stjepan Tomas (FB 2003-2004, GS 2004-2007)

* Caner Erkin (GS 2009-2010, FB 2010-)

* Kâzım Kâzım (FB 2007-2011, GS 2011-2012)

* Mehmet Topal (GS 2006-2010, FB 2012-)

* Burak Yılmaz (FB 2008-2009, GS 2012-)

Hər iki klubu çalışdıran baş məşqçilər:

* Jozsef Svenk (FB 1932-1935/1938-1939, GS 1947)

* Peter Molloy (GS 1947-1949, FB 1949-1951)

* Lsszlo Szekely (FB 1951-1953, GS 1953-1954)

* Tomislav Kaloperovic (GS 1968-1970, FB 1976-1978)

* Tomislav Ivic (GS 1983-1984, FB 1995)

* Mustafa Denizli (GS 1987-1989/1990-1992, FB 2000-2002)

"Het-trik news" qəzeti